Église Saint-Nicolas / του Αγίου Νικολάου, Phountoukli / Φουντουκλί
Description
:
L'église tétraconque Saint-Nicolas de Phountoukli, a été édifiée et ornée en 1497-1498 par le logothète et pansébaste Nikolaos Bardoanis[1]. Ce dernier est figuré, avec sa femme Eudokia Strevlou, en train d’offrir le modèle de son église au Christ, au registre inférieur de la conque ouest. Leurs trois enfants, Maria, Georgios et Michaelis, décédés au moment de la réalisation des fresques, apparaissent dans un panneau distinct, de l’autre côté de la porte[2]. Il est probable que Nikolaos Bardoanis ait été l’un de ces Grecs de Rhodes au service des grands maîtres, envoyés auprès des Ottomans comme diplomates entre la fin du XVe et le début du XVIe siècle. En tout état de cause, sa fondation pieuse témoigne d'une appartenance à l'élite rhodienne de la fin de l’époque des Chevaliers de Saint-Jean[3].
[1] Ορλάνδος 1948, pp. 182-197 ; Αχειμάστου-Ποταμιάνου 2004 ; Μαστροχρήστος à paraître.
[2] Ορλάνδος 1948, pp. 192-196, fig. 148-150 ; Αχειμάστου-Ποταμιάνου 1992, pp. 153, 155 ; Semoglou 1995, pp. 6-7 ; Μπίθα 2000, pp. 433, 435-436, 438-439, 444, fig. 2 : ιε-ιστ, pl. 173 ; Χριστοφοράκη 2000, p. 463, fig. 1 : no 20, pl. 181γ ; Brooks 2002, pp. 21, 51, 62-64, 91-94, 96, 109-110, 422-427, Appendix A.19, pl. 19.2-6 ; Αχειμάστου-Ποταμιάνου 2004, pp. 249-256, 261-262, pl. 79, 81-82, 84α ; Stancioiu 2009, pp. 235-237, 395, fig. 6.33-6.34 ; Talbot 2009, pp. 303-304 ; Brooks 2014, pp. 329-332, fig. 9-10 ; Gerstel 2015, pp. 151-153, fig. 110 ; Gerstel 2016, pp. 156-158, 165-166, fig. 1, 7 ; Meyer-Fernandez 2022 ; Μαστροχρήστος à paraître. Sur les inscriptions, voir aussi Papavassiliou, Archontopoulos 1991, p. 327, n. 91 ; Αρχοντόπουλος 2010, pp. 131-132.
[3] Meyer-Fernandez 2022.
Place
:
Rhodes
Coordinates
:
36.274115959893,
27.99753689508
Period
:
hospitalière
Type
:
Religious architecture: church, cathedral, monastery, chapel, oratory, cemetery
Bibliography
:
Brooks, Sarah. Commemoration of the Dead: Late Byzantine Tomb Decoration (Mid-Thirteenth to Mid-Fifteenth Centuries). thèse de doctorat. New York University, 2002.
Brooks, Sarah. « Women's Authority in Death: The Patronage of Aristocratic Laywomen in Late Byzantium », dans : Theis, Lioba, Mullett, Margaret et Grünbart, Michael (éd.), Female Founders in Byzantium and Beyond, An International Colloquium, Institut für Kunstgeschichte, University of Vienne (23-25 September 2008), Vienne, Cologne : Böhlau, 2014, pp. 317-332.
Gerstel, Sharon E. J. Rural Lives and Landscapes in Late Byzantium: Art, Archaeology, and Ethnography. New York : Cambridge UP, 2015.
Gerstel, Sharon E. J. « Crossing Borders: The Ornamental Decoration of St. Nicholas at Phountoukli at Rhodes », dans : Brodbeck, Sulamith et Nicolaïdès, Andréas et Pagès, Paule et Pitarakis, Brigitte, Rapti, Ioanna et Yota, Élisabeth (éd.), Mélanges Catherine Jolivet-Lévy, Paris : Association des Amis du Centre d'Histoire et Civilisation de Byzance, 2016, pp. 155-170.
Meyer-Fernandez, Geoffrey. « Entre Orient et Occident : le décor peint de trois fondations grecques en Crète, à Chypre et à Rhodes (XIVe-XVe siècles) », Bulletin de Correspondance Hellénique, 2022, vol. 145, n° 2, pp. 675-773.
Read online : https://doi.org/10.4000/11z0j...
Papavassiliou, Eleni et Archontopoulos, Theodoros. « Nouveaux éléments historiques et archéologiques de Rhodes à travers des fouilles dans la ville médiévale », dans : Farioli Campanati, Raffaella (éd.), Corsi di cultura sull’arte ravennate e bizantina: Seminario internazionale di studi, « La Grecia insulare tra Tardoantico e Medioevo », Ravenna (15-25 marzo 1991), Ravenne : Nouveaux éléments historiques et archéologiques de Rhodes à travers des fouilles dans la ville médiévale, 1991, pp. 307-350.
Semoglou, Athanasios. « Contribution à l’étude du portrait funéraire dans le monde byzantin (14e-16e siècle) », Zograf, 1995, vol. 24, pp. 4-11.
Stancioiu, Cristina. Objects and Identity: An Analysis of Some Material Remains of the Latin and Orthodox Residents of Late Medieval Rhodes, Cyprus and Crete. thèse de doctorat. University of California, Los Angeles, 2009.
Talbot, Alice-Mary. « The Death and Commemoration of Byzantine Children », dans : Papaconstantinou, Arietta et Talbot, Alice-Mary (éd.), Becoming Byzantine: Children and Childhood in Byzantium, Washington D.C. : Dumbarton Oaks Research Library and Collection, 2009, pp. 233-308.
Αρχοντόπουλος, Θεόδωρος Α. Ο ναός της Αγίας Αικατερίνης στην Πόλη της Ρόδου και η ζωγραφική του ύστερου μεσαίωνα στα Δωδεκάνησα (1309-1453). Αθήνα, Ρόδος : Υπουργείο Πολιτισμού. Αρχαιολογικό Ινστιτούτο Αιγαιακών Σπουδών, 2010.
Αχειμάστου-Ποταμιάνου, Μυρτάλη. « Οι τοιχογραφίες της οικογένειας Βαρδοάνη στον Άγιο Νικόλαο στο Φουντουκλί της Ρόδου », dans : Κυπραίου, Λούλα (éd.), Θωράκιον. Αφιέρωμα στη μνήμη του Παύλου Λαζαρίδη, Αθήνα : Υπουργείο Πολιτισμού, 2004, pp. 247-262.
Αχειμάστου-Ποταμιάνου, Μυρτάλη. « Η βυζαντινή τέχνη στο Αιγαίο », dans : Κομίνη-Διαλέτη, Δώρα et Βαγενά-Παπαϊωάννου, Λαμπρινή (éd.), Το Αιγαίο : επίκεντρο ελληνικού πολιτισμού, Αθήνα : Μέλισσα, 1992, pp. 135-160.
Μαστροχρήστος, Νικόλαος. Ο ναός του Αγίου Νικολάου στο Φουντουκλί Ρόδου. Αθήνα : Χριστιανική Αρχαιολογική Εταιρεία, à paraître.
Μπίθα, Ιωάννα. « Ενδυματολογικές μαρτυρίες στις τοιχογραφίες της μεσαιωνικής Ρόδου (14ος αι.-1523). Μια πρώτη προσέγγιση », dans : Κυπραίου, Ευαγγελία et Ζαφειροπούλου, Ντιάνα (éd.), Ρόδος 2400 χρόνια. Η πόλη της Ρόδου από την ίδρυσή της μέχρι την κατάληψή της από τους Τούρκους (1523), Διεθνές Επιστημονικό Συνέδριο, Ρόδος, 24-29 Οκτωβρίου 1993, Αθήνα : Υπουργείο Πολιτισμού, 2000, vol. 2, pp. 429-448.
Ορλάνδος, Αναστάσιος Κ. « Βυζαντινά καί μεταβυζαντινά μνημεία της Ρόδου », Αρχείον Βυζαντινών Μνημείων της Ελλάδος, 1948, vol. 6, pp. 55-215.
Χριστοφοράκη, Ιωάννα. « Χορηγικές μαρτυρίες στους ναούς της μεσαιωνικής Ρόδου (1204-1522) », dans : Ζαφειροπούλου, Ντιάνα et Κυπραίου, Ευαγγελία (éd.), Ρόδος 2400 χρόνια. Η πόλη της Ρόδου από την ίδρυσή της μέχρι την κατάληψή της από τους Τούρκους (1523), Διεθνές Επιστημονικό Συνέδριο, Ρόδος, 24-29 Οκτωβρίου 1993, Αθήνα : Υπουργείο Πολιτισμού, 2000, vol. 2, pp. 449-464.
Editorial :
Meyer-Fernandez, Geoffrey
Last update :
23/09/2024
Permalink :
https://frankika.efa.gr/en/node/9572
